“जादूटोणाविरुद्धचा न्याययुद्ध: कायदा आणि गीतेच्या मार्गावर समाजजागृती”

🧩 १. राष्ट्रीय स्तरावरील स्थिति – NCRB डेटा (2000–2021)

राष्ट्रीय गुन्हे नोंदवण्याच्या नोंदपत्राच्या (NCRB) नोंदींनुसार, 2000–2016 दरम्यान (witch-hunting motive) 2,500 हून अधिक लोक, विशेषतः स्त्रिया, खून झाल्या आहेत .

2000–2021 दरम्यान, अंदाजे 3,077 murders जादूटोणा/witchcraft च्या कारणाने झाले आहेत .

🛡️ २. राज्यानुशार कायद्यांतर्गत कारवाई आणि अटक

बिहार

Prevention of Witch (Daain) Practices Act, 1999 – अंमलबजावणी भागातही अटक व अपराध दाखल होत आहेत परंतु राज्यस्तरावरील विशिष्ट आकडेवार विवरण NCRB च्या अहवालांत उपलब्ध नाही .

झारखंड

Prevention of Witch (Daain) Practices Act, 2001 – खोट्या आरोपांद्वारे स्त्रियांवर अत्याचार व हत्या होत आहे. 2000–2016 मध्ये 2,500 पेक्षा जास्त मृत्यू या कायद्याच्या ओलांडलेल्या आहेत .

छत्तीसगड

Tonahi Pratadna Nivaran Act, 2005 – गुन्ह्यांच्या नोंदी असून अटक व नोंदी अनियमित आहेत .

ओडिशा

Prevention of Witch-Hunting Act, 2013 – 2020–2024 दरम्यान, 2020 मध्ये 96, 2021 मध्ये 103, 2022 मध्ये 89, 2023 मध्ये 52, आणि 2024 मध्ये 48 लोकांना जादूटोणा आरोपाबद्दल अटक करण्यात आली आहे .

महाराष्ट्र

Anti-Superstition & Black Magic Act, 2013 – “magic” वापरात गुन्हे दाखल होत असून किमान 6 महिन्यांपासून 7 वर्षांपर्यंत कैद व दंडाची तरतूद आहे .

राजस्थान, असम, मध्यप्रदेश, तेलंगणा ही राज्ये देखील अशाच कायद्यांनी संरक्षित आहेत .

—

📊 ३. विविध राज्यांत अटक व गुन्हे दाखल – सारांश

राज्य कायदा गुन्हे व मृत्यू अटक/तपास

झारखंड 2001 Act 2000–2021: 2,500+ मृत्यू संगणकीय आकडेअनुसार अटक होत आहे
ओडिशा 2013 Act 2020–24: 388 गुन्हे 2020–24: 388 अटक (96+103+89+52+48)
महाराष्ट्र 2013 Act गुन्हे व अटक नियमित विशिष्ट आकडा नाही
बिहार, छत्तीसगड, राजस्थान, असम विविध Acts गुन्हे व अटक होत आहे तपास सुरू

 

—

🧘 ४. भारतीय संविधान व भारतीय दंड संहिता (IPC)

IPC कलम 153A, 295A – धार्मिक भावना दुखावणे गुन्हा मानले जाते.

IPC कलम 302/307 – हत्या/खड़क्या प्रयत्न.

IPC कलम 120B – साजिश.

IPC कलम 182, 211 – खोटी तक्रार/दावा.

राज्यविशिष्ट कायदे (उदा. झारखंड, बिहार, ओडिशा) यांनी विशेष कलमे अंतर्भूत केले आहेत.

 

—

📚 ५. भागवतगीता संदर्भ व तत्वज्ञान

भागवतगीतेत (अध्याय 18, श्लोक 66):

> “सर्वधर्मान्परित्यज्य मामेकं शरणं व्रज; अहं त्वां सर्वपापेभ्यो मोक्षयिष्यामि मा शुचः।”
— भगवंत कृष्ण म्हणतात की, धर्माच्या नामाखाली जर अत्याचार झाला, समाजाचा कलह वाढला, तर प्रत्येकाने सत्याचा मार्ग निवडून, अन्यायाविरुद्ध उभे राहावे.

 

जादूटोणा ‌व अंधश्रद्धा निर्मूलन हा केवळ कायद्याचा विजय नाही, तर मानवी धर्माचा, तर्काचा व न्यायाचा विजय आहे.

—

✅ निष्कर्ष

राष्ट्रिय स्तरावर, 2000–2021 दरम्यान 3,000+ लोकांचा जीव जादूटोणा आरोपांमुळे गमावला आहे.

भारतीय राज्यांनी भिन्न कायदे बनवून या अत्याचारांवर कठोरता दाखवली, आणि अटक व गुन्हे दाखल केले.

2020–2024 ओडिशा आकडा (388 अटक) हे खरे प्रतिबिंब दर्शवते.

भागवतगीतेचा अंश म्हणजे: सत्य, न्याय व धर्म यापुढे कोणत्याही पातळीवर धोक्याखाली पडणार नाही.

 

—

🧾 पोलिस योद्धा न्यूज नेटवर्क
📌 न्याय व समाजहितासाठी जागरूक वृत्तपत्र

—